1. Τα κηρύγματά μας, αδελφοί χριστιανοί, αναφέρονται στα βιβλία της Αγίας Γραφής. Μελετούμε με σύντομο τρόπο το πρώτο βιβλίο της Παλαιάς Διαθήκης, την Γένεση.
Στο προηγούμενο κήρυγμά μας είπαμε για την δημιουργία του κόσμου και του ανθρώπου, που είναι το ανώτερο από όλα τα δημιουργήματα (Γεν. κ. 1-2). Και η αξία του ανθρώπου είπαμε είναι το ότι πλάστηκε κατά την εικόνα του Θεού. Ο άνθρωπος, αγαπητοί μου, έγινε για τον Θεό, για να ενωθεί μαζί Του και να απολαμβάνει αιώνια την δόξα Του. Είπαμε όμως ότι έπρεπε να περάσει από μία άσκηση για να πετύχει τον υψηλό του αυτό σκοπό, για τον οποίο δημιουργήθηκε. Και η άσκησή του ήταν το να είναι σε συνεχή υπακοή προς τον Θεό, προς την εντολή Του, το να μη φάγει από το απηγορευμένο δένδρο, με την απειλή ότι θα αποθάνει, αν παραβεί την εντολή αυτή (Γεν. 2,17).
2. Δυστυχώς όμως, λέγουμε στο σημερινό μας κήρυγμα, ο άνθρωπος παρέβηκε την εντολή του Θεού και έφαγε τον απηγορευμένο καρπό. Την αμαρτία αυτή την λέμε «πτώση» του ανθρώπου. Η πτώση του αυτή έγινε με πολλή πονηριά από τον Διάβολο. Ακούστε πως: Ο άνθρωπος, είπαμε, ήταν από την αρχή πλασμένος για την θέωση, το να ενωθεί, δηλαδή, με τον Θεό. Και αυτό ήταν η μεγάλη του επιθυμία, αφού πλάστηκε γι᾽ αυτό. Έτσι, λοιπόν, ο Διάβολος, «πατώντας» στην επιθυμία αυτή του ανθρώπου για την θέωση, τον πλησίασε και του πρότεινε ότι για να πετύχει αυτό που επιθυμεί, πρέπει να φάγει από το δένδρο, που του είπε ο Θεός να μη φάγει. Δηλαδή ο Διάβολος συμβούλευσε την ανυπακοή στο θέλημα του Θεού, αλλά «πάτησε πολύ γερά», που λέμε, για να πετύχει αυτό που ήθελε. «Πάτησε» στην επιθυμία του για την θέωση.
Το κακό έγινε. Οι πρωτόπλαστοι, ο Αδάμ και η Εύα, παρέβηκαν την εντολή του Θεού και χάλασε η όμορφη αρμονική σχέση που είχαν και με τον Θεό και μεταξύ τους και με την γύρω φύση. Προς τον Θεό νοιώθουν τώρα οι πρωτόπλαστοι φόβο και δεν θέλουν την παρουσία Του. Θέλουν να κρυβούν απ᾽ Αυτόν. Μεταξύ τους νοιώθουν «γυμνοί» και εντρέπονται, γιατί, με την αμαρτία τους, έχασαν το ένδυμα της αθωότητας. Αλλά και το άλλο: Ενώ τα δύο φύλα, ο άνδρας και η γυναίκα, πλάστηκαν για να είναι ίσα, τώρα διαταράχθηκε αυτή η ισοτιμία των δύο φύλων. Γιατί η γυναίκα Εύα υπέταξε τον άνδρα Αδάμ και τον έπεισε να φάγει τον απηγορευμένο καρπό. Και αυτή η φύση, τέλος, εναντιώθηκε προς τους αμαρτήσαντες πρωτοπλάστους. Η γη θα παράγει τώρα «ακάνθας και τριβόλους», για να παρεμποδίζουν τον άνθρωπο. Και τους καρπούς της η γη για την διατροφή του ανθρώπου θα τους δίνει στο εξής με την σκληρή και επίπονη εργασία του. Αυτό λέγεται «φυσικό κακό». Αλλά το χειρότερο απ᾽ όλα τα κακά που ήλθαν από την πτώση του ανθρώπου είναι αυτό που είπαμε στην αρχή: Ότι χάλασε η αγαπητική σχέση του ανθρώπου με τον Θεό. Και στην κατάσταση που βρέθηκε τώρα ο άνθρωπος με την αμαρτία του, δεν μπορεί να έχει την πρώτη κοινωνία με τον Θεό. Γι᾽ αυτό και εκδιώχθηκε από τον Παράδεισο, που ήταν ο τόπος της παρουσίας του Θεού (κεφ. 3). Η δυστυχία του ανθρώπου τώρα είναι μεγάλη.
Και θα ήταν απαρηγόρητος ο άνθρωπος στον πόνο του και την δυστυχία του, αν ο Θεός, από αγάπη πάλι προς αυτόν, δεν του έδινε μία χαρωπή ελπίδα. Η ελπίδα αυτή ήταν ότι θα έλθει ΚΑΠΟΙΟΣ, που θα γεννηθεί μόνο από την γυναίκα και θα συντρίψει το κεφάλι του Διαβόλου, του αρχέκακου αυτού φιδιού, που παραπλάνησε τον άνθρωπο· αλλά και ο Διάβολος θα προλάβει και θα κτυπήσει την πτέρνα Αυτού του θείου Προσώπου (3,15). Ο λόγος αυτός του Θεού προς τον πεπτωκότα άνθρωπο, χριστιανοί μου, είναι Ευαγγέλιο, πριν από τα τέσσερα Ευαγγέλια, που γνωρίζουμε. Είναι «Πρωτο-Ευαγγέλιο»! Είναι ένα παράθυρο απ᾽ όπου έμπαινε φως και φώτιζε και χαροποιούσε την δυστυχισμένη για την αμαρτία της ανθρωπότητα. Ο λόγος αυτός του Θεού είναι προφητεία, η πρώτη προφητεία, για τον ερχομό του Λυτρωτού μας Μεσσία. Αυτός ο Λυτρωτής είναι ο Υιός του Θεού, που σαρκώθηκε παρθενικά στην Παναγία, την Παρθένο Μαρία· είναι ο Ιησούς Χριστός! Με όλο Του το έργο που έκανε ο Ιησούς Χριστός για μας, ανορθωθήκαμε από την πτώση μας και σωθήκαμε. Αλλά και ο Διάβολος, έβαλε τα όργανά του και κτύπησαν την «πτέρνα» του Ιησού Χριστού, δηλαδή, τον σταύρωσαν και τον θανάτωσαν. «Πτέρνα» είναι η ανθρώπινη φύση του Ιησού Χριστού.3. Και τώρα, αδελφοί χριστιανοί, αρχίζει η ζωή του ανθρώπου έξω από τον παράδεισο. Είναι μια ζωή γεμάτη πόνους και πολλές ταλαιπωρίες. Και όλες αυτές οι ταλαιπωρίες του είναι αποτέλεσμα του αμαρτήματός του, του «προπατορικού» του αμαρτήματος, όπως λέγεται. Το αμάρτημα αυτό είναι ότι ο άνθρωπος θέλησε να γίνει θεός χωρίς τον Θεό!… Αλλά το αμάρτημα αυτό το συνέχιζε ο άνθρωπος στην ζωή του και γινόταν ακόμη χειρότερος. Ο Θεός όμως, αγαπητοί μου, από αγάπη στον άνθρωπο, και από αυτά τα αμαρτήματά του ακόμη, κατεργαζόταν την σωτηρία του. Ο Θεός εργαζόταν για να έλθει η σωτήρια εκείνη εποχή, κατά την οποία θα έστελνε ΕΚΕΙΝΟΝ, τον Μεσσία, τον Υιό Του, για να συντρίψει το κεφάλι του φιδιού, που παραπλάνησε τον άνθρωπο και αμάρτησε. Αλλά για να γεννηθεί ο Μεσσίας, για να σαρκωθεί, δηλαδή, ο Υιός του Θεού, έπρεπε να γεννηθεί η Γυναίκα εκείνη, η Οποία θα γίνει η Μητέρα του Λυτρωτού. Και όλη η Παλαιά Διαθήκη εργάζεται στο να γεννηθεί η Παναγία, η Μητέρα του Κυρίου μας Ιησού Χριστού.
Πραγματικά, χριστιανοί μου! Μετά την πτώση του ανθρώπου, ας φανταστούμε τον Θεό από την μια μεριά να έχει το κηπάριό Του και να καλλιεργεί σ᾽ αυτό τα άνθη Του· και από την άλλη μεριά ας φανταστούμε τον Διάβολο να βρωμίζει τον σταύλο του. Όσο περνούσαν τα χρόνια, το περιβόλι του Θεού έδινε όλο και ωραιότερα άνθη, αλλά και ο σταύλος του Διαβόλου βρώμιζε όλο και περισσότερο. Μετά την πτώση του ανθρώπου παρατηρούμε δύο γραμμές, δύο γενεές ανθρώπων: Την καλή γενεά και την κακή γενεά. Και όσο περνούσαν τα χρόνια, η καλή γενεά γινόταν όλο και πιο καλή, αλλά και η κακή γενεά γινόταν όλο και πιο κακή. Ήλθε δε εποχή που το περιβόλι του Θεού έδωσε το πιο καλό άνθος, καλύτερο δεν γινόταν· γεννήθηκε η Παναγία! Αλλά και ο σταύλος του Διαβόλου έδωσε την πιο απαίσια αμαρτία, χειρότερη δεν γινόταν. Είναι όπως την λέει το α´ κεφ. της προς Ρωμαίους επιστολής (βλ. στιχ. 23-32). Τότε, σ᾽ αυτήν την εποχή, γεννήθηκε ο Μεσσίας, ο Χριστός, ο Λυτρωτής της ανθρωπότητας.
4. Αλλά δεν σας είπα, χριστιανοί μου, για τον Διάβολο. Πρέπει να ξέρετε ότι δεν έκανε ο Θεός τον Διάβολο. Έγινε μόνο του τέτοιος. Ο Θεός τον έκανε άγγελο και μάλιστα τον έκανε εωσφόρο, δηλαδή, αρχηγό άγγελο. Αλλά πως κατήντησε και έγινε διάβολος από άγγελος; Από φθόνο και από εγωισμό!… Διάβασα κάποτε σε ένα βαθύ θεολογικό βιβλίο – αλλά δεν θυμάμαι τώρα σε ποιο – μια ερμηνεία για την πτώση του Διαβόλου και θέλω να σας την πω. Ο Διάβολος, είπαμε, ήταν πρώτα άγγελος, αρχηγός άγγελος, εωσφόρος. Και, λοιπόν, πνεύμα καθαρό που ήταν τότε, είδε προφητικά αυτό που θα γινόταν μετά από χρόνια. Είδε άνθρωπο πάνω από αυτόν και λαμπρότερο από αυτόν και τον φθόνησε. Και αμέσως, για την υπερηφάνειά του και τον φθόνο του, έπεσε από την υψηλή του θέση και έχασε την δόξα του και έγινε Διάβολος. Ρωτάτε τώρα να μάθετε ποιόν άνθρωπο είδε ο εωσφόρος προφητικά ανώτερο και υψηλότερο απ᾽ αυτόν και τον εφθόνησε; Είδε την ΠΑΝΑΓΙΑ, πάνω από όλα τα τάγματα των Αγγέλων! Γιατί η Παναγία είναι «Τιμιωτέρα των Χερουβίμ και ενδοξοτέρα ασυγκρίτως των Σεραφίμ»! Ώστε, κατά την ερμηνεία αυτή, ο Εωσφόρος φθόνησε την Παναγία μας και γι᾽ αυτό έγινε Διάβολος. Γι᾽ αυτό και εμείς θα πολεμούμε τον Διάβολο και όλα τα τεχνάσματά του με την προσευχή μας στην Παναγία μας. Και μόνο «Παναγία μου, Παναγία μου» όταν ακούει ο Διάβολος ταράσσεται και καίεται και αυτός και όλα τα τάγματά του.
Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
Τα σχόλια είναι κλειστά.