1. Πλησιάζει, αδελφοί χριστιανοί, η μεγάλη εορτή των Χριστουγέννων, η οποία είναι παγκόσμια εορτή. Είναι παγκόσμια εορτή, γιατί ο Ιησούς Χριστός είναι Σωτήρας όλων, όχι μόνον των Ιουδαίων, αλλά και των Εθνικών.
Για να δηλωθεί δε αυτό, η παγκόσμια δηλαδή λύτρωση του Ιησού Χριστού, ο Θεός οικονόμησε έτσι τα πράγματα ώστε ο Καίσαρας Αύγουστος να εκδώσει διαταγή «απογράφεσθαι πάσαν την οικουμένην». Γιατί όλη η οικομένη; Επειδή, όπως ερμηνεύει ο Χρυσόστομος, επρόκειτο να διαδοθεί το κήρυγμα της ευσεβείας σε όλη την οικουμένη, γι᾽ αυτό και συνάπτεται η οικουμένη σε ένα σύνθημα. Και όλο αυτό θα ήταν εις «παρασκευήν συμφωνίας της ευσεβείας, εις πάροδον του κηρύγματος, εις οδοποίησιν της διδασκαλίας». Και με τις εκστρατείες του Μ. Αλεξάνδρου και με το διάταγμα της απογραφής όλης της οικουμένης έφερε ο Θεός τα πράγματα έτσι, ώστε να ενοποιηθεί όλη η ανθρωπότητα πολιτικά, «υφ᾽ ενί συνθήματι», όπως λέγει ο Χρυσόστομος, για να επέλθει με αυτό και η θρησκευτική ενότητα με το κήρυγμα των Αποστόλων. Και πριν από την Δευτέρα Παρουσία του Χριστού μπορεί να τα φέρει ο Θεός πάλι έτσι τα πράγματα για μία ενοποίηση των ανθρώπων, ώστε να κηρυχθεί το Ευαγγέλιο και η ορθοδοξη πίστη «πάση τη κτίσει» (Μαρκ. 16,15).
2. Τον ερχομό του Μεσσία Ιησού Χριστού στον κόσμο τον προεμήνυσαν οι προφήτες, για να προετοιμάσουν τον Ισραήλ, αλλά και τον κόσμο όλο για την υποδοχή Του. Ακριβώς γι᾽ αυτόν τον λόγο εορτάσαμε αυτόν τον μήνα Δεκέμβριο πολλούς προφήτες. Και σήμερα 17 του μηνός εορτάζουμε την μνήμη του προφήτου Δανιήλ. Ο προφήτης αυτός παρέστησε τον Μεσσία ερχόμενο ως «Λίθον», ο οποίος κόπηκε από όρος άνευ χειρός ανθρώπου και συνέτριψε το πελώριο άγαλμα του ονείρου του Ναβουχοδονόσορα· αυτός δε ο Λίθος έγινε μέγα όρος και γέμισε όλη την οικουμένη (Δαν. 2,35). Τι σημαίνει αυτό; Ποιος είναι αυτός ο Λίθος; Είναι ο Μεσσίας Χριστός, ο Οποίος άνευ ανδρός, παρθενικά, γεννήθηκε από την Παναγία, όπως και ο «Λίθος» της προφητείας του Δανιήλ κόπηκε άνευ χειρός από το όρος. Και συνέτριψε αυτός ο «Λίθος» την εικόνα του ονείρου του Ναβουχοδονόσορα, που παρίστανε τα τέσσερα βασίλεια: Των Βαβυλωνίων, των Περσών και των Μήδων, των Ελλήνων και την τέταρτη σιδηρά βασιλεία των Ρωμαίων. Αυτά συντρίφτηκαν και κονιορτοποιήθηκαν, αλλά ο Λίθος έγινε όρος μέγα και επλήρωσε πάσαν την γη. Ναί! Η πίστη του Χριστού ξαπλώθηκε σ᾽ όλο τον κόσμο και η Εκκλησία Του λέγεται «καθολική», γιατί συνέχεια εξαπλούται για να αγκαλιάσει όλα τα πλάτη της γης.
Λίθος, λοιπόν, είναι ο Μεσσίας· είναι εκείνος για τον οποίο είπε ο Ησαίας, «Ιδού τίθημι εν Σιών λίθον προσκόμματος και πέτραν σκανδάλου· και πας ο πιστεύων επ᾽ αυτόν ου καταισχυνθήσεται» (Ησ. 8,14. 28,16. Bλ. Ρωμ. 9,33). Και όχι μόνον ο Ησαίας, αλλά και ο Δαυίδ παριστά τον Μεσσία ως Λίθο λέγοντας: «Λίθον ον απεδοκίμασαν οι οικοδομούντες, ούτος εγεννήθη εις κεφαλήν γωνίας» (Ψαλμ. 117,22). Ποια είναι η γωνία; Κάθε γωνία ενώνει δύο τοίχους. Και ο «Λίθος» Μεσσίας Ιησούς Χριστός ενώνει την Καινή και την Παλαιά Διαθήκη, γιατί και των δύο Διαθηκών το θέμα είναι ο Ιησούς Χριστός. Ένωσε δύο λαούς, και τους εθνικούς και τους Ιουδαίους. Η «μυρίανδρος» Εκκλησία της Ιερουσαλήμ, όπως την λέει ο Χρυσόστομος, ήταν και από Ιουδαίους και από Έλληνες.
3. Αλλά, ας ξανάλθουμε στην οικουμενική απογραφή που έκανε ο Καίσαρ Αύγουστος. Μια τέτοια απογραφή, την οποία μάλιστα ο Ευαγγελιστής Λουκάς διαφημίζει λέγοντας «αύτη η απογραφή πρώτη εγένετο», όταν ηγεμών της Συρίας ήταν ο Κυρήνιος (Λουκ. 2,2), έπρεπε να είχε προφητευθεί στην Παλαιά Διαθήκη. Και ο άγιος Χρυσόστομος βρίσκει ότι πραγματικά ναί είχε προφητευθεί από τον Δαυίδ, όταν είπε «Κύριος διηγήσεται εν γραφή λαών και αρχόντων τούτων» (Ψαλμ. 86,6). «Ταύτα τα ρήματα του προφήτου, ταύτα τα πράγματα του Ευαγγελίου»! Έτσι, με την γενική αυτή απογραφή, ήλθε και ο Ιωσήφ από την Γαλιλαία με την μνηστή του Μαριάμ να απογραφούν στην Ιουδαία, στην πόλη Βηθλεέμ, επειδή καταγόταν από την οικογένεια και το γένος του Δαυίδ. Αλλά συμπληρώθηκαν οι ημέρες για να γεννήσει η Παρθένος. Και γέννησε τον υιό Της τον Ιησού, τον Μεσσία, και, όπως λέγει ο Ευαγγελιστής, τον σπαργάνωσε στην φάτνη, γιατί δεν υπήρχε γι᾽ αυτούς τόπος για να καταλύσουν (Λουκ. 2,4-7). Τίποτε δεν υπάρχει φτωχότερο και τίποτε ευτελέστερο από την γέννηση του Χριστού. Που είναι η σόμπα και που η θερμάστρα; Που είναι τα σκεπάσματα και που τα ταπέτα; «Εσπαργάνωσαν αυτόν και ανέκλιναν αυτόν εν τη φάτνη, διότι ουκ ην αυτοίς τόπος εν τω καταλύματι»! Ως επισκέπτες στην φάτνη ήλθαν ποιμένες «αγραυλούντες», που έμεναν, δηλαδή, στην ύπαιθρο και φύλαγαν βάρδιες την νύχτα για το ποίμνιό τους. Ήλθαν στο σπήλαιο και τι είδαν; Δεν είδαν κρεββάτι ούτε στρωμνή, δεν είδαν τραπέζι στρωμμένο, αλλά, όπως μας λέγει ο Ευαγγελιστής, «ανεύρον την τε Μαριάμ και τον Ιωσήφ και το βρέφος κείμενον εν τη φάτνη» (Λουκ. 2,16). Ας προσέξουμε ότι ο Ευαγγελιστής ονομάζει πρώτα την Μητέρα Παναγία, γιατί Αυτή μόνο σχετίζεται με την γέννηση του Χριστού και καθόλου ο Ιωσήφ. Όπως ο Ιησούς Χριστός γεννήθηκε προ πάντων των αιώνων από τον Θεό Πατέρα χωρίς μητέρα, έτσι γεννήθηκε εν χρόνω στην γη από Μητέρα μόνο χωρίς πατέρα. Παρατηρεί, λοιπόν, ωραία ο Χρυσόστομος ότι πρώτα ο Ευαγγελιστής λέγει για την Μαριάμ, διότι «εκείνη μήτηρ αληθώς» και «δεν έτεκε φυσικώς, αλλά συνέλαβεν υπερφυώς». Αλλά και η Ίδια η Παναγία, «ου γαρ ήδει το γινόμενον, αλλά εργαλείον ην του τεχνίτου»!
4. Ο Ευαγγελιστής Λουκάς λέγει ότι ήλθε άγγελος στους ποιμένες και τους ανήγγειλε την παγκόσμια χαρά ότι «γεννήθηκε σήμερα γι᾽ αυτούς στην πόλη του Δαβίδ Σωτήρας, ο Οποίος είναι ο Χριστός (ο Μεσσίας), ο Κύριος (ο Γιαχβέ)» (Λουκ. 2,10-11). Και ενώ ο ένας άγγελος έλεγε αυτά, ξαφνικά με τον ένα αυτόν άγγελο παρουσιάστηκε ένα πλήθος από ουράνιο στράτευμα αγγέλων, που δοξολογούσαν τον Θεό και έλεγαν, «Δόξα εν υψίστοις Θεώ και επί γης ειρήνη, εν ανθρώποις ευδοκία» (Λουκ. 2,13-14). Ο ύμνος αυτός των αγγέλων συνάπτει τον ουρανό και την γη, γιατί λέγει για Ύψιστο Θεό και για την γη με τους ανθρώπους. Όπως λέγει ο Χρυσόστομος, «πάντα μέλλει συνάπτεσθαι, ο ουρανός και η γη εις ενότητα έρχεσθαι, ίνα τα κάτω γένηται άνω, ίνα υπάρξη ειρήνη τοις μακράν και τοις εγγύς».
Και γιατί στους ποιμένες αναγγέλθηκε πρώτα το μήνυμα της γεννήσεως του Χριστού; Επειδή, λέγει ο Χρυσόστομος, εμείς οι άνθρωποι ήμασταν πλανεμένοι σαν τα πρόβατα, και ο Ιησούς Χριστός επρόκειτο να έλθει σαν ποιμένας να μας σώσει, γι᾽ αυτό και ευαγγελίζονται οι ποιμένες το μήνυμα για τον ερχόμενο Ποιμένα.
Ήλθαν, λοιπόν οι ποιμένες της Βηθλεέμ για να προσκυνήσουν τον γεννηθέντα Μεσσία. Ήλθαν και είδαν ένα νήπιο. Αλλά γιατί δεν εμφανίστηκε ο Μεσσίας σαν τέλειος άνδρας; Αν εμφανιζόταν σαν τέλειος άνδρας, ερμηνεύει ο Χρυσόστομος, οι αιρετικοί θα έλεγαν ότι δεν είναι κανονικός άνθρωπος, ότι δεν σαρκώθηκε πραγματικά. Γι᾽ αυτό και γεννήθηκε βρέφος και αυξάνεται σιγά-σιγά και συναναστρέφεται με τους ανθρώπους σαν άνθρωπος, αλλά πολιτεύεται αναμάρτητα, επειδή είναι Θεός. Έτσι τον είχε προφητεύσει και ο προφήτης Ησαίας ότι θα έλθει, ως Παιδίον. «Παιδίον – είπε – εγεννήθη ημίν, υιός και εδόθη ημίν» (Ησ. 9,6). Εμείς όμως, Χριστιανοί μου, όταν ακούμε ότι ο Υιός του Θεού σαρκώθηκε και έγινε «Παιδίον», ας μη καταφρονούμε γι᾽ αυτό, αλλά, αντίθετα, να θαυμάζουμε την φιλανθρωπία του Θεού μας, το σχέδιο που έκανε για την σωτηρία μας και να αγαπήσουμε ολόκαρδα τον Σωτήρα μας Ιησού Χριστό.
Με πολλές ευχές,
† Ο Μητροπολίτης Γόρτυνος και Μεγαλοπόλεως Ιερεμίας
Τα σχόλια είναι κλειστά.