Αφιέρωμα έκανε η βρετανική Telegraph σε ένα από τα μικρότερα νησιά των Δωδεκανήσων στην ακριτική Χάλκη
Η Χάλκη είναι ελληνικό νησί του νοτιοανατολικού Αιγαίου στο νησιωτικό σύμπλεγμα των Δωδεκανήσων με 478 κατοίκους (απογραφή 2011). Βρίσκεται 5 μίλια δυτικά από το ακρωτήριο Αρμενιστής της Ρόδου, ΝΑ. της Τήλου στο ΒΑ. Καρπάθιο πέλαγος.
Η επιφάνεια του νησιού είναι 28 τ.χλμ. με ανάπτυγμα ακτής 34 χιλιομέτρων. Για την προέλευση της ονομασίας του νησιού υπάρχουν δύο εκδοχές: ονομάστηκε έτσι είτε από τα ορυχεία και τα εργαστήρια επεξεργασίας χαλκού που υπήρχαν στο νησί κατά την αρχαιότητα, είτε από τη φοινικική λέξη “κάρκι” ή “κάλχι” που σημαίνει “πορφύρα”, το όστρακο που υπήρχε άφθονο στις ακτές του νησιού τότε και το οποίο εμπορεύονταν οι Φοίνικες, εκδοχή που είναι και η πιθανότερη.
Η Χάλκη έχει ανακηρυχθεί “Διεθνές κέντρο ειρήνης και φιλίας νέων” και αυτό έχει ως αποτέλεσμα το νησί να το επισκέπτεται μεγάλος αριθμός νέων.
Τα τελευταία χρόνια όμως είναι μεγαλύτερος ο αριθμός από επισκέπτες της τρίτης ηλικίας.
Οι ιστορικές μαρτυρίες για τη Χάλκη είναι ελάχιστες. Το νησί διαβαίνει τους αιώνες στη σκιά της Ρόδου κι η ιστορία του μπορεί να σκιαγραφηθεί στα βασικά της σημεία μόνο σε συσχετισμό με την ιστορία της Ρόδου και της ευρύτερης περιοχής του ΝΑ Αιγαίου.
Η Χάλκη κατοικείται από την προϊστορική εποχή. Στους ιστορικούς χρόνους η Χάλκη φέρεται κατά καιρούς ως υποτελής της Καμείρου, ενώ αναφέρεται ως “σύμμαχος” των Αθηναίων στους ετήσιους “φορολογικούς καταλόγους της Δηλιακής Συμμαχίας, πράγμα που σημαίνει ότι είχε περιέλθει στη διοικητική εξάρτηση της “Αθηναϊκής δημοκρατίας” εκείνη τη χρονική περίοδο. Αργότερα φαίνεται να εξαρτάται και πάλι από την Κάμειρο. Κι ακολουθεί την ακμή και την παρακμή της Ρόδου στους αιώνες που ακολουθούν. Κατά το 14ο αιώνα οι Ιππότες της Ρόδου παραχώρησαν τη Χάλκη ως φέουδο στην οικογένεια Assanti από την Ίσκια. Τότε έχτισαν και το Κάστρο τους πάνω στα ερείπια της αρχαίας ακρόπολης. Ανάμεσα στα οικόσημα σώζεται το οικόσημο του Μεγάλου Μαγίστρου D’ Aubusson (1476–1530), ο οποίος αναστήλωσε το φρούριο μετά από καταστροφική επιδρομή που δέχτηκε η Χάλκη από τους Βενετούς. Στο κάστρο κατέφευγε ο πληθυσμός σε περίπτωση επιδρομής.
Από τα μέσα του 19ου αιώνα η τουρκοκρατούμενη Χάλκη φτάνει στο απόγειο της ακμής της. Μαζί με τη Σύμη, την Κάλυμνο, το Καστελόριζο, αναπτύσσουν το εμπόριο και τη σπογγαλιεία. Ιδρύονται σχολεία και το μορφωτικό επίπεδο του πληθυσμού σημειώνει κατακόρυφη άνοδο.
Στα τελευταία χρόνια της τουρκοκρατίας και κατά την ιταλοκρατία τα πατροπαράδοτα προνόμια καταργούνται, πλήττεται το εμπόριο κι η σπογγαλιεία κι αρχίζει η αιμορραγία της μετανάστευσης. Η Χάλκη που μπορεί να θεωρηθεί ως ένας από τους “τελευταίους φάρους της παράδοσης”, πιθανώς να πήρε το όνομά της από τα ορυχεία επεξεργασίας Χάλκου που υπήρχαν στην αρχαιότητα. Σύμφωνα με τη μυθολογία, οι Τιτάνες ήταν οι πρώτοι κάτοικοι. Οι Πελασγοί έζησαν στο νησί για πολλά χρόνια, αφήνοντας πίσω τους πολλά χτίσματα.
Τους διαδέχθηκαν οι Κάρες,οι Δωριείς και αργότερα οι Φοίνικες. Η βασίλισσα της Χάλκης η Αρετάνασσα, έζησε στη Χάλκη και μετά την εξόρισαν στην Κάρπαθο όπου αυτοκτόνησε όταν έμαθε για το θάνατο του συζύγου της. Απομεινάρια 3 ναών προς τιμήν του θεού Απόλλωνα υπάρχουν ακόμα στην τοποθεσία Πευκιά. . Κατά την εποχή της ακμής του Αθηναϊκού κράτους, βρίσκουμε τη Χάλκη να πληρώνει κι αυτή το συμμαχικό φόρο. Τον 7ο αιώνα το νησί κυριεύουν οι Άραβες μέχρι το 825 οπότε και απελευθερώνετε.
Οι Βενετοί και Γενοβέζεοι καταφτάνουν το 1204 και επισκευάζουν την αρχαία ακρόπολη, χτίζοντας ταυτόχρονα φρούριο στο νησάκι της Αλιμιάς. Το 1523 τη Χάλκη την κυριεύουν οι Τούρκοι. Παίρνει μέρος στην επανάσταση του 1821. Κυριεύεται από τους Ιταλούς το 1912 και ενσωματώνεται μετά στην Ελλάδα μαζί με τα υπόλοιπα Δωδεκάνησα. Το 1912 η Χάλκη, όπως κι όλα τα Δωδεκάνησα περιέρχεται υπό ιταλική κυριαρχία, στρατιωτική αρχικά και πολιτική μετά το 1923.
Κατά τη διάρκεια του δευτέρου παγκοσμίου πολέμου η Χάλκη δοξάστηκε χάρη στους αγώνες και το αίμα άξιων τέκνων της, όπως ο υπολοχαγός Αλέξανδρος Διάκος και ο λοχαγός Διογένης Φανουράκης.
Τα σχόλια είναι κλειστά.